ΛΑΤΙΝΙΚΑ
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ 34-36-38-42-43-45
Κείμενο 34: Cum
Africanus in Literno esset, complurum praedonum duces, forte salutatum ad eum
venerunt. Tum Scipio, cum se ipsum captum venisse eos existimasset, praesidium
domesticorumin tecto conlocavit. Quod ut praedones animadverterunt, abiectis
armis ianuae appropinquaverunt et clara voce Scipioni nuntiaverunt
(incredibile auditu!) virtutem eius admiratum se venisse. Haec postquam
domestici Scipioni rettulerunt, is fores reserari eosque intromitti iussit.
Praedones postes ianuae tamquam sanctum templum venerati sunt et cupide Scipionis
dextram osculati sunt. Cum ante vestibulum dona posuissent, quae homines deis
immortalibus consecrare solent, domum reverterunt.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
1) Cum Africanus in Literno esset : να προβείτε στις
απαραίτητες ενέργειες, ώστε η χρονική πρόταση να δηλώνει το προτερόχρονο
2) salutatum : να δηλωθεί ο σκοπός με τους
υπόλοιπους τρόπους
3) cum se ipsum captum venisse eos existimasset : να προβείτε στις
απαραίτητες ενέργειες, ώστε η αιτιολογική πρόταση να δηλώνει αντικειμενική αιτιολογία
4) Tum Scipio praesidium domesticorumin tecto conlocavit : να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική
5) abiectis armis : να αναλυθεί η νόθη
αφαιρετική απόλυτη μετοχή σε πρόταση με το σύνδεσμο postquam
6) admiratum : να δηλωθεί ο σκοπός με τους
υπόλοιπους τρόπους
7) Haec postquam domestici Scipioni rettulerunt : να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική
8) Cum ante vestibulum dona posuissent : να προβείτε στις απαραίτητες
ενέργειες, ώστε η χρονική πρόταση να δηλώνει τη συνεχιζόμενη πράξη
9) deis immortalibus : να αναλυθεί ο επιθετικός προσδιορισμός σε αναφορική πρόταση
10) domum : να δηλωθεί η στάση σε τόπο
Κείμενο 36: Manius
Curius Dentatus maxima frugalitate utebatur, quo facilius divitias contemnere
posset. Die quodam samnitium legati ad eum venerunt. Ille se in scamno
assidentem apud focum et ex ligneo catillo cenantem eis spectandum praebuit. Samnitium
divitias contempsit et Samnites paupertatem eius mirati sunt. Nam cum ad eum
magnum pondus auri publice missum attulissent, ut eo uteretur, vultum risu
solvit et protinus dixit: “Supervacaneae, ne dicam ineptae, legationis ministri,
narrate Samnitibus Manium Curium Dentatum malle locupletibus imperare quam
ipsum fieri locupletem; et mementote me nec acie vinci nec pecunia corrumpi
posse.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
1) Samnitium divitias contempsit : να μετατρέψετε την
ενεργητική σύνταξη σε παθητική
2) ut eo uteretur : να δηλωθεί ο σκοπός με τους υπόλοιπους τρόπους
3) ad eum : να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές, ώστε να δηλωθεί η στάση σε τόπο και η
απομάκρυνση από τόπο
4) Die quodam : να προβείτε στις απαραίτητες
ενέργειες, ώστε να δηλωθεί το πόσο διαρκεί η χρονική ακολουθία
5) Nam cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent : να προβείτε στις απαραίτητες
ενέργειες, ώστε η χρονική πρόταση να δηλώνει τη συνεχιζόμενη πράξη
6) narrate Samnitibus Manium Curium Dentatum malle locupletibus imperare : να δηλωθεί η απαγόρευση και
με τους δύο τρόπους
7) Nam cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent : να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική
8) quo facilius divitias contemnere posset : να μετατρέψετε την ενεργητική
σύνταξη σε παθητική
9) magnum pondus : να αναλυθεί ο επιθετικός
προσδιορισμός σε αναφορική πρόταση
Κείμενο 38: Caecilia, uxor
Metelli, dum more prisco omen nuptiale petit filiae sororis, ipsa fecit omen.
Nam in sacello quodam nocte cum sororis filia persedebat expectabatque dum
aliqua vox congruens proposito audiretur. Tandem puella, longa mora
standi fessa, rogavit materteram, ut sibi paulisper loco cederet. Tum Caecilia
puellae dixit: ”ego libenter tibi mea sede cedo”. Hoc dictum paulo post res
ipsa confirmavit. Nam mortua est Caecilia, quam Metellus, dum vixit, multum
amavit; postea is puellam in matrimonium duxit.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
1) Caecilia, uxor : να αναλυθεί ο επιθετικός προσδιορισμός
σε αναφορική πρόταση
2) ipsa fecit omen : να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε
παθητική
3) Hoc dictum paulo post res ipsa confirmavit : να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε
παθητική
4) dum vixit : να μετατραπεί η χρονική πρόταση σε μετοχή
5) quam Metellus multum amavit : να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε
παθητική
6) dum (a Caecilia/ea) aliqua vox congruens proposito
audiretur: να μετατραπεί η παθητική σύνταξη σε ενεργητική (σε παρενθέσεις το ποιητικό
αίτιο που πρέπει να ληφθεί υπόψη):
7) in sacello : να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές, ώστε να δηλωθεί η κίνηση προς τόπο
8) postea is puellam in matrimonium duxit : να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική
Κείμενο 42: Nonnulli
sunt in hoc ordine, qui aut ea, quae imminent non videant, aut ea, quae
vident, dissimulent: qui spem Catilinae molllibus sententiis
aluerunt coniurationemque non credendo confirmaverunt; quorum
auctoritatem secuti multi, non solum improbi verum etiam imperiti, si in
hunc animadvertissem, crudeliter et regie id factum esse dicerent. Nunc
intellego, si iste in Manliana castra pervenerit, quo indendit, neminem
tam stultum fore, qui non videat coniurationem esse factam, neminem tam
improbum, qui non fateatur.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
1) qui spem Catilinae molllibus sententiis aluerunt coniurationemque confirmaverunt: να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε
παθητική
2) molllibus sententiis: να αναλυθεί ο επιθετικός προσδιορισμός
σε αναφορική πρόταση
3) non credendo: να δηλωθεί ο σκοπός στο σουπίνο
4) multi non solum improbi verum etiam imperiti: να αναλυθεί ο επιθετικός προσδιορισμός
σε αναφορική πρόταση
5) secuti: να αναλυθεί η αιτιολογική μετοχή σε
πρόταση, ώστε να δηλώνει την αντικειμενική αιτιολογία
6) si in hunc animadvertissem, dicerent: να μετατραπεί
ο υποθετικός λόγος, ώστε να δηλώνεται η υπόθεση δυνατή ή πιθανή
7) in Manliana castra: να δηλωθεί η απομάκρυνση από τόπο
8) in Manliana castra:
να αναλυθεί ο επιθετικός προσδιορισμός σε αναφορική πρόταση
Κείμενο 43: Num
ad hostem veni et
captiva in castris tuis sum? In hoc me longa vita et infelix senecta
traxit, ut primum exsulem deinde hostem te viderem? Qui potuisti populari hanc terram quae
te genuit atque aluit? Non tibi ingredienti fines patriae ira
cecidit? Quamvis infesto et minaci animo perveneras, cur, cum in conspectu Roma fuit, tibi non succurrit: «intra illa moenia domus ac penates mei sunt, mater, coniunx liberique”?
Ergo ego nisi peperissem, Roma non oppugnaretur; Nisi filium haberem, libera in
libera patria mortua essem. Ego nihil iam pati possum nec diu miserrima futura
sum: at contra hos, si pergis, aut immatura mors aut longa servitus manet.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
1)
Num ad hostem veni et captiva in
castris tuis sum? : να δηλώσετε την ευθεία
ερώτηση με όλους τους πιθανούς τρόπους
2)
In hoc me longa vita et infelix senecta
traxit : να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική
3)
ut primum exsulem deinde hostem te viderem? : να μετατρέψετε την
ενεργητική σύνταξη σε παθητική
4)
longa vita : να αναλυθεί
ο επιθετικός προσδιορισμός σε αναφορική πρόταση
5)
infelix senecta : να αναλυθεί
ο επιθετικός προσδιορισμός σε αναφορική πρόταση
6)
quae te genuit atque aluit : να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική
7)
ingredienti : να αναλυθεί η χρονική μετοχή σε πρόταση με το σύνδεσμο cum και να
δηλώνει το προτερόχρονο στο παρελθόν
8)
minaci animo : να αναλυθεί
ο επιθετικός προσδιορισμός σε αναφορική πρόταση
9)
Ergo ego nisi peperissem, Roma non oppugnaretur : να προβείτε στις
απαραίτητες ενέργειες, ώστε η υποθετική πρόταση να δηλώνει υπόθεση δυνατή ή
πιθανή
10)
at contra hos, si pergis, aut immatura mors aut longa servitus manet : να προβείτε στις
απαραίτητες ενέργειες, ώστε η υποθετική πρόταση να δηλώνει υπόθεση του
αντίθετου του πραγματικού στο παρόν
Κείμενο 45: Caesar ex captivis cognoscit quae apud Ciceronem
gerantur quantoque in periculo res sit. Tum cuidam ex equitibus Gallis persuadet
ut ad Ciceronem epistulam deferat. Curat et providet ne,
intercepta epistula, nostra consilia ab hostibus cognoscantur. Quam ob rem
epistulam conscriptam Graecis litteris mittit. Legatum monet ut, si adire non possit, epistulam ad amentum tragulae
adliget et intra castra abiciat. In litteris scribit se cum legionibus
celeriter adfore. Gallus, periculum, veritus, constituit ut tragulam mitteret.
Haec casu ad turrim adhaesit et tertio post die a quodam milite conspicitur et
ad Ciceronem defertur. Ille epistulam perlegit militesque adhortatur ut salutem sperent.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
1) ad Ciceronem : να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές, ώστε να δηλωθεί η απομάκρυνση από τόπο
2) Quam
ob rem : να δηλωθεί το αναγκαστικό αίτιο με όλους τους δυνατούς
τρόπους
3) periculum veritus : να αναλυθεί η αιτιολογική μετοχή σε
πρόταση με όλους τους δυνατούς τρόπους
4) tertio post die : να δηλωθεί σε ισοδύναμη φράση
5) tertio post die a quodam milite conspicitur et ad
Ciceronem defertur : να μετατραπεί η παθητική σύνταξη σε ενεργητική
6) Ille epistulam perlegit : να μετατραπεί η ενεργητική σύνταξη σε παθητική
7) Tum cuidam ex equitibus Gallis persuadet : να μετατραπεί η ενεργητική σύνταξη σε παθητική
8) intercepta
epistula : να αναλυθεί η νόθη αφαιρετική υποθετική μετοχή σε
πρόταση
9) nostra
consilia ab hostibus cognoscantur : να μετατραπεί η παθητική σύνταξη σε
ενεργητική
10) epistulam conscriptam Graecis litteris mittit : να μετατραπεί η ενεργητική σύνταξη σε παθητική
11) si adire non possit, epistulam ad amentum tragulae adliget et intra castra abiciat : να μετατραπεί ο υποθετικός λόγος ώστε να δηλωθεί το
αντίθετο προς την πραγματικότητα για το παρόν